جزیره علم

Professional Chaplaincy

Mahdi Movahed-Abtahi

روحانیت رسالتی است برای «شناساندن و عمل به دین» است توسط شخصی که عمر خود را وقف تحصیل علوم دینی، عمل به دستورات دین و ترویج آن نموده است. انجام این عملکردها بیانگر ایفای نقش «مراقبت حرفه ای از اقامه و حفظ دین» می باشد که این نقش و رسالت می تواند به طور اختصاصی در حوزه های محدودتری (وعاظ و خطبا، مراجع و فقهاء) یا به طور تخصصی و بر حسب نیاز متقاضیان (خانواده ها، افراد، جامعه، حاکمیت) ایفا گردد:

1. مشاور حوزوی  (مشورتهای تربیتی و اصلاحی)

2. نماینده رهبری (در دانشگاه)

3. حوزه عقیدتی-سیاسی (در نیروهای نظامی و انتظامی)

4. کارشناس دینی (در رسانه).

5. در حوزه سلامت و پزشکی نیز می توان نقش اختصاصی تعریف و اجرا کرد که به عنوان «روحانی بیمارستانی» یا «مراقب معنوی» خوانده می شود.

وجه مشترک همه آنها؛ «حمایت معنوی و مذهبی» برای تأمین نیازهای متقاضیان می باشد.

معنویت (spirituality)به زبان ساده «تجربه حاصل از درک پیوندی متعالی از هر لحظه زندگی» یا «حسی فطری است که انسان را به تعالی می کشاند». افراد زیادی هستند که نگرانی های معنوی خود را با شرکت در اجتماعات مذهبی و انجام مناسک و ارزشهای مذهبی برطرف می کنند و رفتارهای خاصی را تقویت یا منع می کنند تا بر سلامت خود تاثیر بگذارند، از معنویت یا مذهب خود برای غلبه با بحران استفاده می کنند، هنگام بروز بیماری به ویژه بیماریهای صعب العلاج، معنایی دیگر از بیماری می جویند، معنویت را کمکی به مداوای بیماری می دانند، از قدرت شفابخشی عبادات و اعمال معنوی در دوران بیماری بهره می برند، تجربه ای جدید از زندگی، امید، حیرت، عظمت، شوق، و ارتباط با پیرامون، لحظاتی عمیق از تجربه ای ماورای جسم و دنیا، حرکت و جنبشی متفاوت برای پرسیدن و دانستن، چرا به دنیا آمده ام؟ چرا من مریض شدم؟ چرا این مریضی را گرفتم؟ آیا از این بیماری خواهم مُرد؟ بعد از من چه اتفاقی می افتد؟ و پرسشهای بسیاری دیگر.

مراقبت معنوی را نباید به تقویت مؤلفه های روانی، درس تعلمیات دینی، انطباق امور با موازین شرعی، یامذهبی تر کردن افراد تقلیل داد، بلکه مراقبت معنوی کیفیت حیات دنیای فانی و باقی را ارتقاء می بخشد: انسان صرفاً یک بدن فیزیکی نیست (که فقط مراقبت پزشکی بخواهد) بلکه در پیوند با ذهن و روان و روح باشد (که مراقبتی همه جانبه لازم دارد)، پس تغذیه هر یک از جسم و روح بر کیفیت حیات کلی آنها تأثیر می گذارد.

حال می توان رسالتی جدید برای فردی حرفه ای تعریف کرد: وظیفه روحانی بیمارستانی (hospital chaplain) « تفسیر تجربه بیماری یا ناخوشی برای معناسازی زندگی، توجه همه جانبه به ارزش ها و باورهای فرهنگی بیماران و خانواده ها، و تأمین نیازهای معنوی و مذهبی آنان » می باشد.

- گفتنی است روحانی بیمارستان در فرهنگ یهودی rabbi و در فرهنگ مسیحی pastor و در فرهنگ مسلمانان غرب imam نامیده می شود.