جزیره علم

10 نکته درباره عارضه مهم واکسن آنفلوآنزا (سندروم گیلن باره) :

1- این عارضه چند زیرگروه دارد: 

1) سندروم  فیشر، 2) تخریب التهابی ملین به طور حاد، 3) تخریب حاد و همزمان عصبهای حرکتی و آکسونی، 4) تغییرشکل ثانویه آکسونی، 5) تخریب حاد عصبهای حرکتی همراه با نوع آکسونی ثانویه.

2- سندروم گیلن باره: 

اختلالات ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن علیه بافت مغزی و عصبی همان فرد که منجر به تخریب غشاء میلین در رشته های عصبی می شود.

3- علائم: 

چند روز تا چند هفته پس از تزریق واکسن بروز می کند: فلج و ضعف بالارونده عضلات از ساقها به بازوها (دو طرفه)، ضعیف شدن یا از بین رفتن رفلکسها، دردها یا بی حسی های پیشرونده، نامنظمی قلبی، افت فشارخون، افزایش پروتئینهای مایع مغزی نخاعی (بدون پلئوسیتوز). برخی از این عارضه بهبود پیدا نمی کنند و به سختی نفس می کشند (فلج عضلات تنفسی). افراد مسن و افراد محتاج تنفس با ونتیلاتور عاقبت بدتری خواهند داشت.

4- نوار عضله و نوار عصب: 

کاهش سرعت و کاهش دامنه انتقال عصبی (=تخریب میلین) را نشان می دهند (تعیین کننده اند).

5- سندروم فیشر: 

ناتوانی در راه رفتن، از بین رفتن رفلکسها، فلج بینایی

6- شیوع: 

حدود 6000 مورد گیلن باره  در هر سال اتفاق می افتد (با یا بدون تزریق واکسن). خطر بروز فصلی یا همه گیری (پاندمی) گیلن باره حدود 1.41 % است. واکسیناسیون پاندمیک بیشتر از واکسیناسیون فصلی موجب این عارضه می شود. احتمال وقوع آن حدود 4 مورد در هر 100 هزار نفر واکسن تزریق کرده می باشد (افزایش 125 تا 1250 برابری تیتر اندوتوکسین ها در نمونه های گیلن باره ای که واکسن آنفلوآنزا تزریق کرده اند). دو سوم گیلن باره ها قبل از ابتلا، ناخوشی شبه ویروسی (اسهال و علام تنفسی) یا تزریق واکسن داشته اند.

 7- علت شناسی: 

دو سوم آنها قبل از بروز، عفونت با کمپیلوباکتر ژژونی= باکتری روده ای داشته اند. ابتلا به عفونتهای ویروسی (مانند سایتومگال؛ اپشتین بار، آنفلوآنزا) احتمال بروز این عارضه را بیشتر می کند. ثابت شده که این واکسن (چه نوع خوکی چه غیر خوکی) در موشها موجب تولید آنتی بادی (از نوع  Anti-GM1: AMAN و از نوع  Anti-GQ1b: FS) علیه گانگلیوزیدهای میلین می شود. 

8- مکانیسم: 

الف) اثر هم افزایی (سینرژیک) اندوتوکسین ها و خودایمنی (ناشی از تزریق واکسن آنفلوآنزا). 

ب) رابطه علت و معلولی بین تزریق واکسن و ایجاد آنتی بادی علیه میلین وجود دارد. 

آکسونها پاسخ آنتی ژنی نشان می دهند. میلین غشایی است به دور رشته آکسونی سلولهای عصبی (شبیه لایه های کیک رولت) که باعث انتقال پیامهای عصبی می شود. گانگلیوزیدها گلیکوفوسفولیپیدهایی هستند در طرف غشاء پلاسمایی بافتها.

9- درمان: ایمونوگلوبین تزریقی، پلاسمافرز

10- تزریق کورتون ممنوع است.

توصیه های مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها:

توصیه1: مردم خودشان باید فواید و ضررهای تزریق واکسن آنفلوآنزا و این عارضه را بسنجند و سپس تصمیم بگیرند.

توصیه 2: پزشکان باید گوشزد کنند که مردم مراقب بروز این عارضه بدنبال تزریق واکسن آنفلوآنزا باشند.

منبع: از مستندات منتشر شده توسط Centers for Disease Control and Prevention و WHO و PubMed استفاده کردم. 

عارضه مهم واکسن آنفلوآنزا را در تلگرام داشته باشید